Bilgisayarlardan Robotlara

05/01/2020

Bilgisayarlardan Robotlara

Robot Kelimesinin Hayatımıza Girişi
‘’Robot’’ kelimesi hayatımıza bir tiyatro oyunu ile girmiştir.
Karel Capek isimli Çek yazar, yapay zekaya sahip robotlar ile insanların arasındaki ilişkinin sorunlarını ele aldığı ‘R.U.R’ (Rosumovi Umeli Roboti / Rossum’un Akıllı Robotları) adlı tiyatro oyununu 1920’de yazdı ve böylece robot kelimesi hayatımıza girmiş oldu!
Alan Turing ise 1950’de yazdığı ‘’Hesaplama Makineleri ve Zekâ’’ başlıklı ünlü makalesinde ortaya önemli bir soru attı: Makineler düşünebilir mi? Böylece robot kavramı fanteziden bilim alanına taşınmış oldu. Turing, icat edilecek makinelerin düşünüp düşünmediğini saptamak için kendi adını taşıyan basit bir mantık testi geliştirdi ve bu alandaki ilk çalışmalara imza attı.
Günümüzde Robotlar
Robotları düşününce genelde akla ilk gelen şey bilim kurgu filmleri oluyor. Fakat artık robotları yalnızca bilim kurgu öğeleri olarak düşünemeyiz, çünkü hayatımızın içindeler! Robotlar, mekanik sistemleri ve bunlarla ilişkili kontrol ve algılama sistemleri ile bilgisayar algoritmalarına bağlı olarak akıllı davranan makinelerdir.
Bazı firmalar, finans raporlarını yaklaşık 2 yıldır robotlara yazdırmakta ve büyük medya kuruluşları spor, gayrimenkul gibi alanlardaki haberlerini robotlara yazdırmak için planlar yapmaktadır.
Mutfakta kullanılan araç gereçlere ‘’mutfak robotu’’ denmesinin elbette mantıklı bir sebebi var. Kek çırpmak, ekmek yapmak ve daha birçok işi kolaylaştırmak için kullanılan mutfak robotlarının kendi görevleri var ve gün geçtikçe yapabilecekleri işler artıyor!
Google Translate’e baktığımızda ise; eskiye kıyasla çok daha iyi çeviriler yapabildiğini ve cümleleri daha kolay anlayabildiğini görüyoruz.
Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Ethem Alpaydın bu soruya yanıt vermeden önce iki temel kavramdan bahsediyor; ‘’algoritma’’ ve ‘’yapay öğrenme’’.
Her İşin Bir Algoritması Var!
Sık sık duyduğumuz algoritma kavramı bilgisayar bilimlerinde; herhangi bir işin yürütülmesi için yapılması gerekenlerin bir dizi komut olarak tanımlanması demektir. Bilgisayarlara ‘’Şu koşullar oluştuğunda bunu yap, sonuç böyle olursa ekrana şunları yaz’’ gibi komutlar vererek onların bizi anlamasını ve istediğimiz şeyleri yapmalarını sağlıyoruz.
Belirlenen algoritmalar; programlama diliyle yazılır ve bu yazılım çalıştırıldığı zaman robotlar artık verilen komutları uygulamaya hazırdır! ‘’Yapay Zeka’’ denilen kavram ise; bu algoritmaların daha zeki hale gelmesi anlamına geliyor. Tıpkı akıllı telefonlar gibi…
Robotlar Öğrenebilir Mi?
Ünlü bilgisayar firmalarından IBM tarafından geliştirilen Deep Blue, satranç oynayabilen bir bilgisayardır. Deep Blue; 1997 tarihinde Dünya Satranç Şampiyonu Kasparov’u yenmişti. O tarihlerde makinelerin öğrenme becerisi olup olmadığından kimse emin olamıyordu çünkü hamle sayısı fazla olsa da, bir bilgisayar bunu hesaplayabilirdi.
2016’da ise AlphaGo adlı programın, Go’nun dünyadaki en iyi ustalarından Lee Sedol’le beş oyun üzerinden yaptığı maçı 4-1 kazanması makinelerin öğrenebileceğini kanıtlamış oldu.
Günümüz dünyasında ise 1,1 milyon robotun kullanımda olduğu tahmin ediliyor.

Son Bloglar